De lanthanidereeks is de groep chemische elementen met een atoomnummer van 57 tot 70, van lanthaan tot lutetium. Deze groep verschijnt onderaan het periodiek systeem en wordt daardoor vaak over het hoofd gezien tijdens de chemieles. Tegenwoordig hebben deze elementen echter een enorm technologisch belang. Lanthaniden worden toegepast in legeringen voor sterke magneten, keramische supergeleiders, als industriële katalysatoren, optische vezels, lichtgevende materialen voor verlichting en displays ... Het is onmogelijk onze moderne samenleving voor te stellen zonder alle toepassingen van de lanthaniden en hun verbindingen.
Een van de belangrijkste toepassingen van de lanthaniden is in lichtgevende materialen, ook wel fosforen genoemd. Deze klasse materialen straalt specifiek licht uit na verschillende externe stimuli. Het meest verrassend is dat de emissiekleur kan worden gebruikt om te identificeren welk lanthanide-element aanwezig is in een specifieke stof. Onder bepaalde omstandigheden kan je dit met het blote oog zien, maar met behulp van een spectrometer is de opgave eenduidig. Op lanthaniden gebaseerde lichtgevende materialen worden in verschillende toepassingen gebruikt, bv. in de moderne led-generaties, displays voor smartphones en computers, veiligheidsverlichting en 'glow in the dark'-objecten, maar ook in meer geavanceerde toepassingen zoals detectoren voor computertomografie en als temperatuursensoren voor biologische toepassingen. In deze workshop zullen de leerlingen rechtstreeks omgaan met een reeks op lanthanide gebaseerde lichtgevende materialen, die alle kleuren van het zichtbare spectrum weergeven. De leerlingen identificeren de lanthanide-elementen aan de hand van hun spectroscopische eigenschappen in een dynamische benadering. Bovendien demonstreren we enkele laboratoriumtechnieken als hulpmiddelen om dergelijke systemen te bestuderen, bijvoorbeeld elektronenmicroscopie. www.nanosensing.ugent.be
Doelgroep: Secundair onderwijs (ASO/TSO): laatstejaars – wetenschappelijk georiënteerde richting
Periode: Donderdag 16 en vrijdag 17 januari 2025
Materiaal: Deelnemers brengen een labojas en labobril mee.
Locatie: Campus Sterre (S3) - Gent
